Ik verberg me achter vlekken

Sanne komt uit een creatief gezin. Haar vader is architect en haar moeder modeontwerpster. Er werd veel getekend en op de middelbare school wist ze al dat ze naar de kunstacademie wilde. Ze ging naar de lerarenopleiding van de Willem de Kooning Academie in Rotterdam. Die studie was erg gericht op techniek en materiaalkennis. Beeldontwikkeling werd minder belangrijk gevonden. Ze werkte toen al met foto’s die ze printte op doorzichtige lagen.

In 1998, na de opleiding besloot ze met haar man reizen te gaan maken, onder andere naar India en Australië. Als het geld op was kwamen ze terug naar Nederland om te werken en daarna weer te vertrekken.
Ze besloten in 2003 in Nederland te blijven. Sanne ging naar de Koninklijke Academie voor Beeldende Kunst in Den Haag omdat ze toch de behoefte had om iets op te gaan bouwen. Ze miste het creatieve proces. Het was het begin van een hele reeks aan exposities en manifestaties waar ze aan mee deed.

Mijn eigen identiteit

“ Ik gebruik mezelf als model in mijn werk. Dat vind ik belangrijk. Bij een ander heb je algauw een bepaalde afstand. Het ontstaat vanuit een zoektocht naar identiteit.
Het is een langdurig proces. Ik ben begonnen om stilstaand beeld en video te combineren. In het dagelijks leven ben ik geen extravert persoon, maar ik gebruik het als middel om met mensen te communiceren. Voor de kijkers is het niet belangrijk dat ik het ben. Het is geen autobiografisch werk. Ik hoef ook niemand iets te vragen. Daarnaast is het natuurlijk ook makkelijk: ik heb mezelf altijd bij de hand. ”

Ze is geïnteresseerd in zowel filosofie als psychologie en haalt op haar website onder andere Sigmund Freud aan. Misschien is het dan niet verwonderlijk dat ze een aantal werken heeft gemaakt op basis van op Rorschachtesten gelijkende inktvlekken. Haar gedaante verschuilt zich achter de vlek en ze beweegt zich bijna onmerkbaar. Wat zie je van de mens daarachter? We zijn voortdurend in verandering en onze identiteit ligt niet vast.

“Ik ben altijd op zoek naar onderwerpen die een relatie hebben met mijn omgeving. Ooit begon ik met projecties in bekende schilderijen. In latere beelden gebruikte ik onder andere tekeningen van skeletten van dieren.

Interview met Sanne Maes

Het atelier van Sanne Maes bevindt zich in een kunstenaarscomplex waar ooit een drukkerij heeft gezeten. Er is in het gebouw een filmzaal en er worden regelmatig concerten georganiseerd. Het is een mooie ruimte waar ze haar bijzondere combinatie van video en stilstaand beeld maakt. We kwamen haar werk onder meer tegen op This Art Fair in Amsterdam en in Pulchri Studio in Den Haag.

Door Lizan van Dijk en Ruud Vermeer

Ik bestudeer het ‘bouwplan’ van zo’n skelet. Ik ben nieuwsgierig hoe alles in elkaar zit en ik combineer ook onderdelen van skeletten met elkaar. Het intrigeert me dat het verschil in DNA tussen een mens en een muis bijvoorbeeld maar zo klein is. Ik ben op zoek naar zoiets als een universeel bouwplan.”

Haar eigen schreeuw

Veel van haar werk ontstaat intuïtief. Ze probeert dingen uit. Als ze op haar knieën achter de gedaante van een hond schuilgaat, merkt ze dat dat een onderdanige houding lijkt. Bij andere werken is het een uitproberen van hoe bijvoorbeeld haar ogen lijnen met die van de kop van een geit. De beelden passen op elkaar, maar je ziet ook duidelijk de verschillen.

Sanne vindt het soms lastig om de juiste bewoordingen te vinden bij wat ze precies wil zeggen. Het is een soort aftasten. “Drukken mijn woorden uit wat ik wil?” Het typische van haar werk is dat je haarzelf niet leert kennen, maar wel iets ziet van haar manier van denken. Ze verrast de kijker die moet beoordelen of het beeld past of niet. Het is de interactie met de wereld. Het geblaf van de hond is haar eigen schreeuw.

“Ik kan lang met een werk bezig zijn. Het begint vaak met losse notities die dan na verloop van tijd worden uitgewerkt. Dan komt het maken van foto’s en films waarbij ik veel uitprobeer. Ik zoek naar een invalshoek. Soms laat ik het een tijdje rusten voordat ik ermee verder ga.”

Ze heeft veel attributen en apparatuur nodig als ze haar foto’s en animaties exposeert. In haar atelier staan ook diverse beamers. Daarnaast heeft ze projectieschermen nodig en nu ook beeldschermen. Toen Sanne zo’n tien jaar geleden begon moest ze vaak zelf al deze spullen huren. Nu zijn ze vaak aanwezig in expositieruimtes.
Ze verkoopt nu ook de bewegende beelden, waar mensen thuis naar kunnen kijken. Als ze nieuwe technieken tegen komt die haar inspireren wil ze er wel gebruik van maken. Daarbij gaat het haar toch om de naakte beelden en de tastbare materialen. Alleen maar techniek zou haar niet bevallen. Het moeten losse lagen blijven die toch in elkaar lijken te grijpen.

“Het mooie is dat ik het allemaal zelf kan maken. Ik heb er geen andere mensen bij nodig. Ik bedenk zelf de combinaties van tastbare materialen en techniek.”